Interview met Alex Klaasen

“De andere ponies hebben mij verlaten,” grapt theatermaker Alex Klaasen (47), “de teugels zijn doorgesneden, ze dartelen vrij in de wei. Nu moet ik wel alleen het podium op.” In zijn succesvolle en bejubelde programma’s Showponies I en 2 en de kerstvariant Snowponies, liet Klaasen een heerlijke mix van cabaret, show en musical zien. Moderne revues vol hilarische types, ontroerende en idiote liedjes en komische sketches. Die ingrediënten neemt hij mee naar No ponies, al moet hij de klus nu in zijn eentje klaren. Klaasen: “Ik heb in 2008 een solo gemaakt, Eindelijk alleen. Ik vond dat ontzettend leuk om te doen, maar daarna riep ik altijd dat ik nooit meer in mijn eentje op het toneel wilde staan. Ik merkte dat ik het eenzaam vond: alleen in de coulissen voor aanvang van de voorstelling, geen reuring in de kleedkamer. Dus heb ik Showponies ‘uitgevonden’. Ik dacht: Dan is het elke dag heel gezellig en afwisselend. Dat was ook zo. Maar…ik kwam niet zo happy uit de corona-periode. En ik voelde dat ik daar een voorstelling over wilde maken. Heel persoonlijk. En ik wist: volgens mij is het belangrijk als ik dat alleen doe. Bovendien vind ik altijd leuk om het nét anders te doen dan de vorige keer. Vandaar No ponies: geen anderen, alleen ik en het gaat over mij. Ik zie het als een vierluik: Showponies 1 was een identiteitsrevue, Showponies 2 was een coming-outrevue, Snowponies was een kerstrevue en No ponies noem ik een angstrevue.”

Uitlaatklep

Een angstrevue, wat houdt dan in? Lachend: “Ik kan het een angstrevue noemen, maar misschien is het wel gewoon een midlife crisis? Ik weet niet of ik daarin zit, maar het raakt er volgens mij wel aan. Ik ben nu 47 en dan komen er vragen als: Heb ik het goed gedaan tot nu toe? Wat wil ik nog? Waar sta ik? En ben ik jong of ben ik oud? Ik heb toch het gevoel dat ik al op de helft zit, de dood komt dichterbij. De onoverwinnelijkheid die je voelt als je jong bent, is weggeëbd. Zo voelt het een beetje. Ook qua conditie. Vroeger kon ik makkelijk een nacht doorhalen, nu moet ik van een avond drinken een halve week bijkomen. Dat drukt me met de neus op de feiten. En daarom moet ik deze voorstelling alleen doen, omdat ik het individueel beleef. Aan de andere kant geldt dit gevoel vast voor heel veel mensen.” In de corona-periode verloor Alex Klaasen zijn richting. Omdat hij niet kon optreden, miste hij iets, ondanks dat er geen druk en geen verwachtingen waren. Hij raakte zichzelf kwijt. “Ik ging naar New York om inspiratie op te doen voor een musical. Ik zou twee maanden blijven, maar was na anderhalve week alweer terug. Ik voelde me zo slecht en kreeg weer paniekaanvallen. Nu is die periode een mini-musical in de voorstelling geworden. Zo geef ik mijn angsten vorm, in gekke ideeën en dan wordt het een uitlaatklep.”

Mix van stijlen

Helemaal afscheid van de stijl van Showponies neemt Klaasen niet. Zijn veelzijdigheid kan hij volop kwijt in de over-de-top-personages en de veelheid aan stijlen die in de voorstelling langskomen: zingen, dansen, comedy, opera, musical, toneel. “Aan de ene kant is No ponies duidelijk familie van Showponies, aan de andere kant probeer ik dat te ontwrichten. Ik wil mezelf uitdagen en blijven vernieuwen. Dus ik begin met een sober decor en ik wil niet bezig zijn met de verwachtingen van het publiek, ik ga eens even luisteren naar wat ik zelf wil. Dat komt ergens door, dat wil ik nog niet verklappen, maar het heeft ervoor gezorgd dat ik anders tegen dingen aan ben gaan kijken. En dan kom je er langzaam achter dat het over angst gaat. Ik heb mijn hele leven al last van allerlei angsten, ik ben altijd een bang kind geweest. Bang voor doemscenario’s als een stekker die in de fik zou vliegen, bang in het donker, bang voor dieren. Ik was bang voor vliegen, vertelde mijn moeder, en als op straat een kat naar me blies, stond ik er verstijfd bij. Ik ben in therapie gegaan om erachter te komen waar die angsten vandaan komen. Ik kan het iedereen aanraden.”

Hoge verwachtingen

Alex Klaasen vindt het tijd om open en persoonlijk te zijn, bijvoorbeeld over zijn angsten en de therapie die hij volgt. Ook de druk die hij als succesvol theatermaker voelt, kan soms knellen. “Voor artiesten is de druk, net als voor bijvoorbeeld topsporters, best hoog. Elke nieuwe show moet beter zijn dan je vorige. Nu ben ik een nogal gevoelig iemand, die rekening probeert te houden met andere mensen, dus voor mijn gevoel moet ik aan al die verwachtingen voldoen. Het ergste was dat in de periode dat ik Toon Hermans speelde in de musical Toon. Ik kreeg paniekaanvallen en viel soms haast flauw op het toneel. Omdat ik dacht: ik kan niet op tegen de torenhoge verwachting van het publiek. Ik moet hier Toon Hermans neerzetten! Terwijl ik beter had kunnen denken: who cares, dit is hoe is het doe. Nu kan ik dat beter van me afzetten, maar alsnog wil ik het erover hebben, want ook hier zullen vast meer mensen last van hebben.”

Humor als spiegel

De personages die langskomen in No ponies hebben vaak een tragikomisch randje, zoals eigenlijk altijd bij Klaasen. Hij vertelt: “Ik vind het heel leuk als je tegelijkertijd iemand kunt haten die je speelt, maar ook van diegene kunt houden. Misschien dwing ik mezelf door deze types te creëren om niet meteen te oordelen over iemand. Die neiging heb ik nogal. Maar elk type dat ik speel, dat speel ik natuurlijk alleen maar zo graag omdat ik het zelf ergens óók een beetje ben.” No ponies gaat niet alleen over de angsten van Klaasen, het gaat ook over de tijdgeest. “Het is een tijd van extremen, de nuance is voor mijn gevoel ver te zoeken. Het activisme van tegenwoordig komt bijvoorbeeld ook voorbij in No ponies. Ik wil er alleen wel voor waken dat ik mijn standpunt doordruk, ik houd mensen liever een spiegel voor. Al is zelfs de humor nu een lastig gebied geworden, je weet nooit op wiens tenen je nu weer staat. Aan de andere kant: als het te ver gaat, is het volgens mij juist interessant en relevant. Een lied in de stijl van Kinderen voor kinderen over dickpics, kan dat? Voor mij is humor vooral een manier om de dingen te relativeren.”

Fuck de angst

Nooit meer een solo, zei Klaasen altijd, maar nu is het toch zover. Wat is er veranderd? “Ik voelde me inderdaad eenzaam toen, in 2008. Maar nu zijn er bijvoorbeeld vijf technici mee, waaronder een kleedster en de company manager. Dus ik sta niet alleen in de coulissen te wachten tot de voorstelling begint. Bovendien is het vijftien jaar geleden, ik zit in een hele andere fase van mijn leven. Toen was ik in de party-modus, nu vind ik het leuker om gezellig uit eten te gaan. Misschien vind ik het juist heerlijk om in mijn eentje in de kleedkamer te zitten, haha. Klinkt wel alsof ik oud ben hè?! Nou, deze fase is prettig: ik begrijp mezelf beter, ik heb meer rust en ik weet wat ik wil. Dat zijn toch drie hele goede dingen? Ik zou zeggen: fuck die angsten!”

Bestel hier je tickets voor No Ponies van Alex Klaasen

Tekst: Rinske Wels