Voor het pensioen

Met Voor het pensioen schreef de Oostenrijkse auteur Thomas Bernhard (1931 – 1981) in 1979 naar eigen zeggen zijn beste toneelstuk.

Het stuk speelt zich af in huize Höller op 7 oktober, de verjaardag van Heinrich Himmler, voormalig SS-leider. Rudolf Höller, ooit kampcommandant en sinds jaren gerespecteerd voorzitter van de rechtbank, gaat bijna met pensioen. 7 oktober is voor hem en voor zijn zus Vera een hoogdag. Clara, hun jongeren aan een rolstoel gekluisterde zuster, staat aan de zijlijn van deze viering. Ze gaat gebukt onder het gewicht van het verleden en ziet met lede ogen aan hoe haar familie de wreedheden omarmt. Er ontvouwt zich een ideologisch machtsspel. Een feest dat gaat over schuld, wrok, ontkenning en moreel verval. En over familiebanden die nooit kunnen worden verbroken.

In Voor het pensioen bekritiseert Bernhard de hypocrisie en machteloosheid van naoorlogs Duitsland tegenover zijn naziverleden en het zwijgen over oorlogsschuld. Via extreemrechtse uitspraken van zijn personages uit hij zijn afkeer. Tegelijkertijd laat hij zien dat ook wij niet per se beter zijn. Dit stuk is meer dan een geschiedenisles; het daagt ons uit om na te denken over hoe het verleden nog steeds doorwerkt en hoe ver mensen gaan om houvast te vinden.

Credits:
Tekst Thomas Bernhard Vertaling Tom Dewispelaere & Stijn Van Opstal Regie Tom Dewispelaere Regieassistentie Stijn Van Opstal Spel Pierre Bokma, Tiny Bertels, Katelijne Damen Dramaturgie Erwin Jans Kostuumontwerp Ilse Vandenbussche Geluidsontwerp Diederik de Cock Productie Toneelhuis Lichtontwerp Fabiana Piccioli Video-ontwerp Bram Delafonteyne Vormgeving Bram Delafonteyne en Tom Dewispelaere

• Let op: de prijs is exclusief € 2,85 transactiekosten.

Beeld: Jimmy Kets